GPVO – 150 năm không chỉ là mốc thời gian nhưng hơn hết nó đánh dấu một chiều dài ân sủng dẫn đưa mỗi người con của giáo xứ Hội Yên hướng về cội nguồn, để thấy tình thương vô biên và cánh tay che chở ân tình của Thiên Chúa. Đây cũng là dịp để nhìn lại bao hy sinh công khó của các bậc tiền nhân và là cơ hội để mỗi người có thể sống Tin Mừng tình yêu và phục vụ với niềm hăng say, kiên trì, dấn thân và hy sinh, để mỗi người con của giáo xứ vững vàng bước đi, viết tiếp bản trường ca tạ ơn và chung tay xây dựng gia đình giáo xứ ngày càng lớn mạnh.
Vào lúc 7g30′ sáng ngày 16/07/2020, giáo xứ Hội Yên hân hoan chào đón Đức Giám mục Giáo phận Anphong Nguyễn Hữu Long viếng thăm và cử hành Thánh lễ tạ ơn mừng cao điểm Năm Thánh kỷ niệm 150 năm thành lập giáo xứ. Đồng tế và hiệp dâng thánh lễ với chủ chăn giáo phận có cha quản xứ Gioan B Trần Văn Trinh, quý cha trong ngoài giáo phận, quý chủng sinh, nam nữ tu sĩ, quý khách gần xa cùng cộng đoàn dân Chúa.
Tọa lạc ở phía Tây của huyện Nghi Lộc, cách Tòa giám mục giáo phận chừng 20km theo trục đường 534, giáo xứ Hội Yên thuộc địa bàn xã Nghi Văn, huyện Nghi Lộc, tỉnh Nghệ An. Nằm giữa giao điểm của ba huyện Đô Lương, Yên Thành, Nghi Lộc, Hội Yên là một điểm giao thoa văn hóa giữa các vùng miền tạo nên những lợi thế nhất định giúp cho các thừa sai tiên khởi lưu trú vào những giai đoạn khó khăn của thời cuộc.
Hội Yên trước đây là mảnh đất thuộc vùng đồi núi khá rậm rạp, địa hình tương đối phức tạp. Thật khó để xác định gốc tích của những người đầu tiên đặt chân đến đây vì hầu như không có nguồn tư liệu nào đề cập cũng không tìm thấy chứng từ nào ghi rõ thời điểm hạt giống Tin Mừng được được gieo vãi nơi đây. Tuy nhiên, qua những dòng lịch sử Giáo phận, có thể thấy rằng hạt giống Tin Mừng được truyền rao đến Hội Yên từ rất sớm.
Vào những thập niên đầu của thế kỷ XVIII, vùng đất này đã xuất hiện giáo xứ Kẻ Trầu (Lưu Mỹ ngày nay) và họ Hội Yên (cùng một số giáo họ khác của Hội Yên ngày nay) thuộc về giáo xứ Kẻ Trầu. Vào những năm 1860-1865, khi cuộc bách hại đạo xảy ra thời vua Tự Đức, nhất là sau chiếu chỉ Phân Sáp, giáo dân nhiều nơi đã phải khốn đốn, tản mác. Lúc ấy, có mấy gia đình từ miền ngược thuộc giáo xứ Quan Lãng chạy về vùng này trú ẩn, sau đó, họ xuống Xã Đoài cậy nhờ Nhà Chung giúp đỡ. Được sự hậu thuẫn từ Tòa Giám mục, họ đã chiêu dân lập ấp ở đây để làm ăn sinh sống.
Theo bản phúc trình của cha G.B Bường (Quản xứ Hội Yên từ 1911-1914), gốc tích của Hội Yên được trình bày như sau: “Xứ Hội Yên vốn có đã lâu khi Hội Yên, Kẻ Trù, Bảo Nham là chung một xứ, song le cụ xứ không nhất định ở một nơi mô cho hẳn. Đến năm Tự Đức 24 (tức năm 1870), mới biệt ra làm hai xứ là Hội Yên và Kẻ Trù. Năm 1882, khi làm sổ nhân danh, cả xứ được 1109 người, song đến năm 1887 chỉ được 800 mà thôi. Đến năm 1889, xứ Hội Yên lại tách thành hai xứ là Hội Yên và Bảo Nham, khi ấy Hội Yên được 6 họ là Hội Yên, Điện Yên, Đồng Quỹ, Cổ Văn, Cơn Dền và Đa Trợ nhưng mà họ Đồng Quỹ đã bỏ đạo, họ Cơn Dền thuộc về xứ Mẫu Lâm. Về sau, có thêm ba họ đạo khác là Cổ Lãm, Yên Sơn, Thung Môn cho nên rày xứ Hội Yên có 7 họ”. (Kỷ yếu 150 năm thành lập giáo xứ Hội Yên).
Trải qua 150 năm hình thành và phát triển với bao khó khăn, thử thách cùng những biến động của thời cuộc nhưng với một đức tin mạnh mẽ, can trường, với sự quan phòng và che chở của Thiên Chúa, lớp lớp thế hệ người con của Hội Yên đã gìn giữ và làm cho hạt giống Tin Mừng của cha ông được nảy nở và không ngừng lớn mạnh với gần 6000 tín hữu trong 9 giáo họ: Tân Yên (trị sở), Cổ Lãm, Cổ Văn, Cồn Mộc, Kim Sơn, Trường Xuân, Tân Xuân, Nam Yên và Yên Sơn như hiện nay.
Niềm vui của Năm Thánh càng thêm đong đầy và ý nghĩa khi trong ngày lễ cao điểm, giáo xứ vui mừng đón nhận sắc lệnh của Tòa xá giải Tông Tòa cho phép Đức Giám mục Giáo phận ban phép lành Tòa Thánh kèm theo Ơn toàn xá với những điều kiện thông thường của Giáo Hội quy định cho những ai hiện diện, hiệp dâng thánh lễ hôm nay cũng như những người không thể tham dự vì lý do chính đáng nhưng ước ao lãnh nhận phép lành này. Sắc lệnh đã được cha Giêrađô Nguyễn Nam Việt, Chánh Văn phòng TGM long trọng công bố trước giờ khai lễ.
Giảng trong thánh lễ, gợi lại những suy tư của ngày khai mạc Năm Thánh: “Nhìn về qua khứ với tâm tình biết ơn để rồi sống hiện tại với lòng nhiệt huyết và ôm ấp tương lai với niềm hy vọng”, Đức cha Anphong mời gọi cộng đoàn, cách riêng giáo dân Hội Yên biết sống tâm tình tạ ơn một cách ý nghĩa thông qua hai nền tảng là đức tin và đức ái. Ngài nói: “Mỗi một ngày và trong suốt 150 năm qua, giáo xứ Hội Yên chúng ta đã nhận được biết bao ơn lành của Chúa, ơn cho cá nhân, cho gia đình mỗi người và cho cả giáo xứ. Chúng ta hãy tạ ơn Chúa trước hết vì hồng ân đức tin mà Thiên Chúa đã ban cho cha ông chúng ta. Thật vậy, chúng ta không chỉ tạ ơn Chúa vì những chuyện vật chất cơm, áo, gạo, tiền, nhưng hơn hết, điều mà chúng ta cần tạ ơn Chúa chính là hồng ân đức tin, đó mới là điều quý báu, là vô giá và đó mới chính là điều chúng ta phải tạ ơn. Điều thứ hai và cũng là một điều căn bản của Đạo Công giáo chúng ta đó là đức bác ái. Giáo xứ được xây dựng trên hai nền tảng là đức tin và đức ái. Sách Giáo lý Hội Thánh Công giáo dạy rằng, xét về phương diện tín lý, Đạo chúng ta là Đạo của niềm tin về một Thiên Chúa độc nhất; và xét về phương diện luân lý chính là Đạo yêu thương. Chúng ta hãy tạ ơn Chúa vì Người đã gìn giữ giáo xứ chúng ta suốt 150 năm qua trong đức tin và đức ái”.
Để lời tạ ơn của hôm nay có ý nghĩa và trở nên đẹp lòng Thiên Chúa, Đức cha chủ tế mời gọi cộng đoàn biết sống đức tin và đức ái trong viễn tượng của sứ vụ loan báo Tin mừng. Mỗi người không chỉ giữ đức tin cho bản thân, cho gia đình cũng như sống đức ái cho những người đồng đạo hay thân nhân, họ hàng nhưng được mời gọi sống đức tin cho người khác và sống đức ái với người khác. Đức cha Anphong bày tỏ hy vọng mỗi người con của giáo xứ Hội Yên sẽ luôn biết thi hành sứ mạng loan báo Tin Mừng này qua việc loan báo đức tin và sống đức ái của mình cho mọi người ngay trong cuộc sống hằng ngày giữa những thách đố tiềm ẩn thường trực đe dọa đến đời sống đức tin và đức ái của cộng đoàn.
Thánh lễ cao điểm kết thúc với lời tri ân, cảm tạ của đại diện Hội đồng Mục vụ giáo xứ. Ước mong rằng những ân phúc của Năm Thánh sẽ luôn vang vọng và không ngừng thôi thúc những thế hệ của giáo xứ Hội Yên can đảm, kiên trung bước đi trong đức tin để rồi biết dùng đức ái làm khí cụ mà loan báo Tin Mừng cứu độ và tình yêu Thiên Chúa đến cho những anh chị em chưa nhận biết Chúa.
Quốc Diện
